محمد سیاسی شاعر، نویسنده، ادیب، محقق، مولف، روزنامه نگار، مترجم، مصحح، نقاش، داستان نویس، پزشک، مدرس و پژوهشگر ایرانی در بیست و دوم فروردین ماه سال 1311 در محله گلبهار اصفهان چشم به جهان گشود.
حسین مسرور (سخنیار) و محمد صدر هاشمی وی را به سرودن و نوشتن تشویق می کردند و او روزنامه نگاری را از نوجوانی آغاز کرد. نخستین مقالات او در روزنامه نقش جهان به مدیریت نورصادقی و روزنامه اصفهان به مدیریت امیرقلی امینی به چاپ رسید.
سپس به انجمن ادبی شیدا و انجمن کمال اسماعیل راه یافت و با استاد جلال الدین همایی، صغیر اصفهانی، علامه محمدباقر الفت، حسن بهنیا (متین)، بصیر، نوای اصفهانی، یکتای اصفهانی، رضا بهشتی متخلص به دریا و بسیاری دیگری آشنایی یافت.
هنوز دبیرستان را به انجام نرسانده بود که مادرش در کربلا جان سپرد و همان جا به خاک رفت. پس از این بود که فاطمه خانم را به مادرخواندگی خود برگزید.
در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت به جمع معترضان پیوست و به خاطر گرایش های آزادی خواهانه سه بار بازداشت شد، و به زندان شهربانی افتاد.
در دوران دبیرستان، مقدمات زبان عربی و علوم اسلامی را در حوزه علمیه اصفهان دنبال کرد.
پس از دیپلم رشته پزشکی را در دانشکده پزشکی اصفهان پی گرفت تا این که دانش آموخته شد و به تدریس در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرداخت.
مدیریت بیمارستان معتادان، سرپرستی پزشکی قانونی، مدیریت توان بخشی استان اصفهان و مدیریت دایره نظارت بر مواد مخدر ازجمله مسوولیت های او است.
همچنین پس از تشکیل کنگره ایرانشناسی به ریاست شادروان دکتر پرویز ناتل خانلری و دبیری استاد ایرج افشار به عضویت هیات مدیره کنگره برگزیده شد.
به سال 1334 با دخترعمویش خانم مهین زمانی پیمان زناشویی بست که حاصل آن الهه، آزاده، عاطفه و ارسلان هستند.
دکترسیاسی به سال 1339 انجمن ادبی اصفهان را پایه گذاری کرد که تا سال 1359 سه شنبه ها در منزل او برگزار می شد و پذیرای بزرگانی از ایران، هندوستان، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، مصر و انگلستان بود.
اشعار او بیشتر در قالب های سنتی است ولی در شعر نو نیز طبع آزمایی می کند. در شعر او تمایل به سبک اصفهانی به روشنی دیده می شود چنان که احمد گلچین معانی درباره او چنین سروده است:
خداوند سخن دکتر سیاسی
که در حکمت چو جالینوس ثانیست
غزل هایش به سبک اصفهانی
روان پرور چو آب زندگانیست
در شعر سیاسی، احساسات یک انسان آزادی خواه و عاشق موج می زند، عشق او به ایران و مردم ایران در غلتانی است که در جای جای آثارش به چشم می بینیم، آری او با عشق زنده است:
زندگی بی عاشقی در زنده بودن مردن است
زنده ام با عاشقی تا زندگانی کرده ام
از مشهورترین اشعار او می توان به فاجعه فین، آفرین بر هند نهرو آفرین و دلقک اشاره کرد که به زبان های روسی و انگلیسی نیز ترجمه شده است.
دکتر سیاسی به سال 1349 نماینده دولت ایران در کنگره مبارزه با مواد مخدر بود که به همت سازمان بهداشت جهانی در بانکوک برگزار شد.
در همین سال به دعوت خانم ایندیرا گاندی به هندوستان سفر کرد.
او به سال 1357 از سوی رژیم شاهنشاهی دستگیر و زندانی شد. به سال 1359 به آلمان رفت و در آنجا افزون بر زبان های عربی و انگلیسی با زبان آلمانی نیز آشنایی یافت.
پس از آن راهی آمریکا شد. آن گاه بورد تخصصی خود را در رشته طب گیاهی و سوزنی از دانشگاه سانتامونیکا در آمریکا دریافت کرد و ساکن ایالت مریلند شد. به سال 1373 به دلیل درگذشت پدرش به آغوش میهن بازگشت:
ای اصفهان دوباره به سوی تو آمدم
در بویه هوا و به بوی تو آمدم
نایی بدم بریده ز نیزار خویشتن
تا سر دهم نوا ز گلوی تو آمدم
او از آن زمان تاکنون در زادگاهش اصفهان اقامت دارد.
یک رباعی از او را با هم می خوانیم:
آن قدر بوسیدمش تا خسته شد
خسته از بوسیدن پیوسته شد
خواست گوید خسته گشتم، بر لبش
لب نهادم راه شکوه بسته شد
و یک شعر نو:
وقتی تو نیستی؛
از خویش؛
خسته می شوم.
وقتی تو نیستی؛
دل سرد و ساکتم؛
ساز شکسته می شوم.
وقتی تو نیستی؛
با صد دهن سخن؛
لب های بسته می شوم.
از آثار او است:
بی پناه، در برگیرنده سه داستان کوتاه، 1330، اصفهان: کتاب فروشی تایید.
سبک اصفهانی و تمثیل در شعر صائب و شاعران عصر صفوی، تهران: بنیاد موقوفات دکتر افشار، چاپ اول 1390.
چهل و چهل سالگی در تاریخ، ادب و فرهنگ ایران.
خلاصه تاریخ پزشکی ایران.
«تمثیل در شعر صائب»، صائب و سبک هندی، تهران: دانشگاه تهران.
طبیبان شاعر از قرن چهارم تا عصر حاضر، به کوشش دکتر علی یزدینژاد، با مقدمه دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی، تهران، میرماه، چاپ اول 1390.
«پزشکی در شاهنامه فردوسی»، مجله یغما.
پزشکی در شاهنامه و نوشدارو و افیون در ادبیات فارسی، به کوشش دکتر علی یزدی نژاد، تهران: میر ماه، چاپ اول 1389.
زندگی نامه و برگزیده اشعار میرزا عباس خان شیدای اصفهانی، اصفهان: اداره فرهنگ و هنر اصفهان.
یادگار سخنیار، برگزیده اشعار و زندگی نامه استاد حسین مسرور (سخنیار)، اصفهان: کتاب فروشی تایید.
سرود زنده رود، گزیده چهار دفتر شعر به نام های دیوار سکوت، در غربت غرب، بازگشت و سرود زنده رود دربرگیرنده اشعار دکتر محمد سیاسی در فاصله سال های 1333 تا 1382 است، به کوشش دکتر علی یزدی نژاد، تهران: میر ماه، چاپ اول 1389، 520ص، وزیری، مصور.
حسب حال، زندگی نامه خودنوشت.
خلیلی شاعر ایران و افغان، زندگی نامه و برگزیده اشعار زنده یاد خلیل الله خلیلی شاعر بزرگ افغانستان، تهران: بنیاد موقوفات دکتر افشار، چاپ اول 1389.
تصحیح دیوان کامل حکیم شفایی اصفهانی.
سفینه سیاسی، جنگ نظم و نثر.
یاد یاران خراسان و اصفهان، پنجاه سال مفاوضات ادبی شاعران خراسان و اصفهان.
مقالات در روزنامه های اصفهان، عرفان، پرخاش و نقش جهان ازجمله «با من به تیمارستان بیایید»، روزنامه نقش جهان.
اشعار در ماه نامه یغما، مجله سپید و سیاه، اطلاعات هفتگی، امید ایران، تهران مصور و فصل نامه نگین سخن.
«در برابر روان مادرم»، مجموعه مقالات در برابر، به کوشش دکتر سلیم نیساری، تهران: وزارت فرهنگ.
ترجمه مقالات روزنامه الهلال چاپ مصر برای روزنامه اصفهان.
سخنرانی و شعرخوانی در مجامع فرهنگی ایران و جهان ازجمله در انجمن حفاظت از آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی در اصفهان و کانون دوستداران فرهنگ ایران در واشنگتن.
