سیدعبوالوهاب طالقانی نویسنده، ادیب، قرآن پژوه، مدرس، مولف و محقق ایرانی در یکم فروردین ماه سال 1309 در محله نیم آور اصفهان چشم به جهان گشود.
پس از دبستان وارد مدرسه صدر شد و به علوم حوزوی پرداخت.
به سال 1333 به استخدام آموزش و پرورش درآمد.
به سال 1337 برای گذراندن دوره یک ساله تعلیم و تربیت راهی دانشگاه آمریکایی سروت au.b شد.
لیسانس خود را به سال 1339 در رشته الهیات از دانشگاه تهران دریافت کرد.
سال های 1339 تا 1341 را به تدریس زبان انگلیسی در دبیرستان هراتی گذراند.
در مهر ماه 1342 گروه فرهنگی حکیم سنایی را پایه گذاری کرد.
به سال 1348 فوق لیسانس و به سال 1348 دکترای الهیات را از دانشگاه تهران گرفت.
در اسفندماه 1357 به پیشنهاد آیت الله مطهری نخستین استاندار چهارمحال و بختیاری شد و در سال های 1359 تا 1360 مشاور عالی شهید رجایی وزیر آموزش و پرورش بود.
آن گاه تدریس را در مراکز تربیت معلم قم ادامه داد تا این که به سال 1363 بازنشسته شد.
به سال 1362 به فرمان آیت الله العظمی گلپایگانی مسوولیت دارالقرآن الکریم را برعهده گرفت و طرح های دایره المعارف القرآن الکریم، الکشاف الموضوعی لایات القرآن الکریم، معجم مصنفات الشیعه حول القرآن، کنفرانس های تحقیقات علوم و مفاهیم قرآن و نشریه مخصوص قرآن به عربی به نام رساله القرآن را شکل داد.
سال های 1363 تا 1367 و 1370 تا 1374 نماینده سازمان حج و زیارت ایران در عربستان سعودی بود. به سال 1374 به آغوش میهن بازگشت و تا سال 1386 مدیرعامل بنیاد فرهنگی حضرت امام محمد باقر علیه السلام شد. در این مدت چهارده واحد آموزشی در اصفهان به همت او آغاز به کار کرد.
از آثار دکترطالقانی است:
طرح مقدماتی دائره المعارف القرآن الکریم: به انضمام برنامه ها و...، 1366، نشر جامعه نگر.
تاریخ تفسیر: تحقیقی در متون تفسیری و بررسی ادوار تفسیر، 1377، موسسه انتشارات نبوی.
اصول و فروع دین و روش آموزش آن، 1364، نشر جامعه نگر.
آشنایی با مقررات عربستان، با همکاری احمد عبدالرضایی، 1375، تهران: سازمان حج و زیارت، مشعر.
و شماری از مقالات:
مقالاتی در فصل نامه قرآنی کوثر.
کاربرد تمیز در قرآن کریم، ص 77 تا 87، ترجمان وحی، پاییز و زمستان 1383، ش 16.
راه دستیابی به ترجمه ای مطلوب از قرآن کریم، ص 29 تا 47، ترجمان وحی، شهریور 1377، ش 3.
نقد و بررسی ترجمه و تفسیر نور، ص 15 تا 23، کوثر زمستان 1381، ش 6.
نگرشی نو به سوگندهای قرآن کریم، ص 23 تا 27، کوثر، زمستان 1382 و بهار 1383، ش 11 و 12.
حیات طیبه وارزش مال از نظر قرآن کریم، ص 9 تا 23، کوثر، بهار 1384، ش 16.
نقد ترجمه های معروف قرآن به زبان فارسی، ص 221 تا 229، کیهان اندیشه، بهمن و اسفند 1368، ش 28.
تاملی در ترجمه کاربردهای مختلف بعضکم بعضا، ص 19 تا 24، ترجمان وحی، پاییز و زمستان 1384، ش 18.
ضرورت تحولی فراگیر در ترجمه قرآن کریم (بخش دوم)، ص 30 تا 44، ترجمان وحی، بهار و تابستان 1385، ش 19.
ضرورت تحولی فراگیر در ترجمه قرآن کریم (بخش سوم)، ص 55 تا 69، ترجمان وحی، پاییز و زمستان 1385، ش 20.
با جاری وحی: نگرشی به ترجمه دکتر ابوالقاسم امامی از قرآن کریم، ص 5 تا 11، وقف میراث جاویدان، تابستان 1377، ش 22.
قرآن کریم (مهندسی اخلاق اسلامی): مهندسی روابط اخلاقی در جامعه اسلامی از منظر قرآن، ص 50 تا 61، کوثر، بهار 1387، ش 27.
نیم نگاهی به ترجمه قرآن مصطفی خرم دل، ص 122 تا 133، بینات، تابستان 1386، ش 54.
سیری در ترجمه سید حسن ابطحی، ص 51 تا 60، ترجمان وحی، بهار و تابستان 1386، ش 21.
قرآن کریم و سیره اخلاقی معصومین علیهم السلام: رفتار شناسی تربیتی رسول الله (ص) از منظر قرآن کریم، ص 35 تا 42، کوثر، نیم فصل دوم زمستان 1387 و نیم فصل اول بهار 1388، ش 30.
سیری در سوگندهای قرآن، ص 12 تا 16، وقف میراث جاویدان، پاییز و زمستان 1381، ش 39 و 40.
مقایسه ترجمه سوره حجرات از مصطفی ذاکری با برخی از ترجمه های دیگر، ص 52 تا 59، ترجمان وحی، بهار و تابستان 1388، ش 25.
فهرست منابع
زندگی نامه خودنوشت، یادواره پنجاهمین سال تاسیس دبیرستان شیخ زاده هراتی، اصفهان: سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان، چاپ اول 1384، ص 98 تا 99.
وبلاگ دکتر طالقانی در بلاگفا.
گفت و گوی نگارنده با دکتر طالقانی.
