پروین سلیمانی

بتول سلیمانی خو مشهور به پروین سلیمانی بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون ایران به سال 1301 در شهر تهران چشم به جهان گشود، و در هفتاد و هفت سالگی در یازدهم خردادماه سال 1388 در تهران دیده از جهان فروبست.

وی فعالیت هنری خود را به سال 1321 با اجرای نقش در نمایش شهرزاد قصه گو آغاز کرد. پس از این، به عنوان گوینده در رادیو به فعالیت پرداخت، و نقش هایی را در مجموعه های تلویزیونی برعهده گرفت.

به سال 1331 با حضور در فیلم گل نسا به سینما پیوست و به ایفای نقش های ماندگار در فیلم های سینمایی روی آورد.

شیطنتی که در چهره داشت، باعث می شد بیشتر در نقش های کمدی و طنز ظاهر شود، و سیمایش که نشان از سختی های روزگار داشت، وی را در نقش مادر سختی کشیده در فیلم های اجتماعی و خانوادگی می نشاند.

کندو، هنرپیشه و خاک از شاه نقش های او به شمار می روند. در فیلم بت نیز به عناون نقش اصلی حضور داشت که در کارنامه او نقطه اوجی به شمار می رود. از فیلم های ماندگار دیگری که در کارنامه سلیمانی یافت می شود می توان به فیلم های سرب، شازده احتجاب، بوف کور، سه قاپ، آن سوی آتش، شکوه زندگی، ابلیس و دیگه چه خبر اشاره داشت.

وی چهل و شش سال به همکاری با کارگردان های مشهور و مطرح پرداخت. بیشترین همکاری او با ایرج قادری، مسعود کیمیایی، رضا صفایی، کامران قدکچیان، اسماعیل پورسعید، شاپور قریب، بهمن فرمان آرا، سعید مطلبی، محمود کوشان، مهدی رییس فیروز، مهدی فخیم زاده، ناصر محمدی، ناصر مهدی پور، زکریا هاشمی، عباس کسایی، کیانوش عیاری و تهمینه میلانی بود.

وی را باید هنرپیشه پرکاری خطاب کنیم چراکه تنها به سال 1353 در نه فیلم و سال بعد در سیزده فیلم حضور داشت ولی پس از انقلاب تا سال 1363 در هیچ فیلمی بازی نکرد.

فیلم موش آخرین اثر او بود و سرال مختارنامه نیز پس از درگذشت او آماده نمایش در تلویزیون شد.

خانم ماه چهره خلیلی بازیگر سینمای ایران نواده او است.

کارنامه پروین سلیمانی را با هم مرور می کنیم:

1331: گل نسا به کارگردانی سرژ آزاریان.

1332: لغزش به کارگردانی مهدی رییس فیروز.

1332: میهن پرست به کارگردانی غلامحسین نقشینه.

1342: آراس خان به کارگردانی ناصر ملک مطیعی.

1349: خانه قمرخانم به کارگردانی بهمن فرمان آرا، بر پایه سریال «خانه قمر خانم».

1350: سه قاپ به کارگردانی زکریا هاشمی.

1351: مرغ تخم طلا به کارگردانی مهدی رییس فیروز.

1352: مکافات به کارگردانی کامران قدکچیان.

1352: مردها و نامردها به کارگردانی عباس کسایی.

1352: کج کلاخان به کارگردانی صابر رهبر.

بیحجاب به کارگردانی ایرج قادری.

1352: آقامهدی کله پز به کارگردانی منوچهر صادق پور.

1352: حریص به کارگردانی شکرالله رفیعی.

1353: خاک به کارگردانی مسعود کیمیایی. در نقش صدیقه گدا.

1353: یاور به کارگردانی عباس کسایی.

1353: گوزنها به کارگردانی مسعود کیمیایی.

1353: کنیز به کارگردانی کامران قدکچیان.

1353: صلات ظهر به کارگردانی سعید مطلبی.

1353: شازده احتجاب به کارگردانی بهمن فرمان آرا.

1353: حسین آژدان به کارگردانی رضا صفایی.

1353: جوجه فکلی به کارگردانی رضا صفایی.

1353: بوف کور به کارگردانی کیومرث درمبخش.

1354: همخون به کارگردانی کامران قدکچیان.

1353: ممل آمریکایی به کارگردانی شاپور قریب.

1354: مرد شرقی و زن فرنگی به کارگردانی شاپور قریب.

1354: کندو به کارگردانی فریدون گله.

1354: کمین به کارگردانی کامران قدکچیان.

1354: عموفوتبالی به کارگردانی سعید مطلبی.

1354: رقیب به کارگردانی اسماعیل پورسعید.

1354: رفیق به کارگردانی ایرج قادری.

1354: ذبیح به کارگردانی محمد متوسلانی.

1354: تیرانداز به کارگردانی رضا صفایی.

1354: پلنگ در شب به کارگردانی اسماعیل پورسعید.

1354: انگشت نما به کارگردانی اسماعیل پورسعید.

1354: فاصله به کارگردانی مرتضی عقیلی.

1355: غزل به کارگردانی مسعود کیمیایی.

1355: پشمالو به کارگردانی مهدی فخیم زاده.

1355: بت به کارگردانی ایرج قادری.

1356: هزاربار مردن به کارگردانی جلال مهربان.

1356: فقط آقامهدی می تونه به کارگردانی رضا صفایی.

1356: غربتی ها به کارگردانی جمشید ورزنده.

1356: عشق و خشونت به کارگردانی رضا صفایی.

1356: طوطی به کارگردانی زکریا هاشمی.

1356: شارلوت ببازارچه می آید به کارگردانی عباس جلیلوند.

1356: در شهر خبری نیست به کارگردانی مهدی فخیم زاده.

1356: تلافی به کارگردانی ناصر محمدی.

1357: نفسگیر به کارگردانی محمود کوشان.

1357: حق و ناحق.

1357: برادرکشی به کارگردانی ایرج قادری.

1357: باغ بلور به کارگردانی ناصر محمدی.

1363: زائر خلف به کارگردانی یدالله نوعصری.

1363: آشیانه مهر به کارگردانی جلال مقدم.

1364: سمندر به کارگردانی محمود کوشان.

1365: شبح کژدم به کارگردانی کیانوش عیاری.

1365: بگذار زندگی کنم به کارگردانی شاپور قریب.

1366: سیمرغ به کارگردانی اکبر صادقی.

1366: آن سوی آتش به کارگردانی کیانوش عیاری.

1366: شکوه زندگی به کارگردانی حسن محمدزاده.

1367: سرب به کارگردانی مسعود کیمیایی.

1367: برهوت به کارگردانی محمدعلی طالبی.

1368: زمان از دست رفته به کارگردانی پوران درخشنده.

1369: افسانه آه به کارگردانی تهمینه میلانی.

1369: ابلیس.

1370: گل ها و گلوله ها به کارگردانی ناصر مهدی پور.

1370: دیگه چه خبر؟ به کارگردانی تهمینه میلانی.

1370: دیدار در استانبول به کارگردانی افشین شرکت.

1370: سریال گل پامچال اثر محمدعلی طالبی.

1370: سریال پیک سحر.

1371: هنرپیشه به کارگردانی محسن مخمل باف.

1371: مستاجر به کارگردانی رحیم رحیمی پور. در نقش پیرزن صاحب خانه.

1371: گریز به کارگردانی ناصر مهدیپور.

1371: مهمان در نقش بانوی چنگال به دست.

1372: آخرین خون به کارگردانی منوچهر مصیری.

1372: ازدواج پرماجرا.

1373: هدف به کارگردانی بهرام کاظمی.

1373: سفر بخیر به کارگردانی داریوش مودبیان.

1373: حالا چه شود! به کارگردانی محمد جعفری.

1373: آقای شانس به کارگردانی رحمان رضایی.

1374: طالع سعد به کارگردانی زهرا مهستی بدیعی.

1375: شب روباه به کارگردانی همایون اسعدیان.

1375: سلطان به کارگردانی مسعود کیمیایی.

1376: پنجه در خاک به کارگردانی ایرج قادری.

1376: بدلکاران به کارگردانی مهدی صباغ زاده.

1377: محبوبه به کارگردانی احمد حسنی مقدم.

1380: غزل.

1381: چشمان سیاه، اثر ایرج قادری.

1386: سریال کتابفروشی هدهد اثر مرضیه برومند.

1387: موش.

1388: سریال مختارنامه اثر داوود میرباقری.

فهرست منابع:

آرشیو فیلم زادهوش.

سینمای پروین سلیمانی، نوشته محمدرضا زادهوش، اصفهان، چاپ نخست 1388.

فیلم شناخت ایران.